Δύο κύκλοι ίδιου μεγέθους (εδώ πορτοκαλί) τοποθετούνται ο ένας δίπλα στον άλλο και ο ένας περιβάλλεται από μεγάλους (μαύρους) κύκλους ενώ ο άλλος περιβάλλεται από μικρούς (μαύρους) κύκλους. Ως αποτέλεσμα της αντιπαραβολής των κύκλων, ο κεντρικός κύκλος που περιβάλλεται από μεγάλους κύκλους εμφανίζεται μικρότερος από τον κεντρικό κύκλο που περιβάλλεται από μικρούς κύκλους.
Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι εκτός των σχετικών μεγεθών των κύκλων, δύο άλλοι κρίσιμοι παράγοντες που εμπλέκονται στην αντίληψη της συγκεκριμένης ψευδαίσθησης είναι η απόσταση των γύρω κύκλων από τον κεντρικό κύκλο και η πληρότητα του δακτυλίου. Ανεξάρτητα από το σχετικό μέγεθος, εάν οι γύρω κύκλοι είναι πιο κοντά στον κεντρικό κύκλο, ο κεντρικός κύκλος εμφανίζεται μεγαλύτερος και εάν οι γύρω κύκλοι είναι πολύ μακριά, ο κεντρικός κύκλος εμφανίζεται μικρότερος. Ενώ η μεταβλητή της απόστασης φαίνεται να είναι ενεργός παράγοντας στην αντίληψη του σχετικού μεγέθους, το μέγεθος των γύρω κύκλων περιορίζει το πόσο κοντά μπορούν να βρίσκονται στον κεντρικό κύκλο, με αποτέλεσμα πολλές μελέτες να συγχέουν τις δύο μεταβλητές.
Η ψευδαίσθηση του Ebbinghaus έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη συζήτηση σχετικά με την ύπαρξη ή μη ξεχωριστών οδών στον εγκέφαλο για αντίληψη και δράση (Two Streams Hypothesis). Έχει υποστηριχθεί ότι η ψευδαίσθηση του Ebbinghaus στρεβλώνει την αντίληψη του μεγέθους, αλλά όχι τη (συνοδευόμενη) δράση. Μια μελέτη από τον νευροεπιστήμονα Melvyn A. Goodale έδειξε ότι όταν ένα άτομο απαιτείται να ανταποκριθεί σε ένα φυσικό μοντέλο της ψευδαίσθησης πιάνοντας τον κεντρικό κύκλο, η κλιμάκωση του ανοίγματος της λαβής δεν επηρεάστηκε από την αντιληπτή παραμόρφωση μεγέθους.