Nursing Pediatric
ិលានុបដ្ឋាកម្នាក់ បានរៀបចំអ្នកជំងឺម្នាក់ សំរាប់ស្ថានភាពធ្វើការបង្ហូរសារធាតុរាវ ដោយធ្វើការគោះទ្រូង (percussion)។តើប្រការណាមួយដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ មុនអនុវត្តន៏ទំរង់ការខាងលើនេះ?
្នកជំងឺអាចទ្រាំក្នុង ឥរិយាបថអង្គុយ និងដេកបាន
ំនួនចង្វាក់ដង្ហើមពី ១៦-២០ ក្នុង ១ នាទី
្នកជំងឺមិនមានសញ្ញានៃការបង្កររោគ
េលវេលាបរិភោគអាហារ និងផឹកទឹកចុងក្រោយ
ោក សៅ អាយុ ៦១ឆ្នាំ បានចូលសំរាកនៅមន្ទីរពេទ្យដោយក្នុងបន្ទប់ដោយឡែក ពីអ្នកជម្ងឺដ៏ទៃ បន្ទាប់ពីគាត់ត្អូញត្អែរពីការឈឺទ្រូងខ្លាំង។ អ្នកត្រូវបានគេប្រគល់អោយថែទាំអ្នកជំងឺនេះ។ នៅពេលធ្វើការវាយតំលៃដំបូង វិធីសាស្រ្តល្អបំផុតរបស់អ្នកដើម្បីកំណត់រោគសញ្ញារបស់អ្នកជំងឺគឺអ្វី?
្វើការពិនិត្យ ដំណាលគ្នាជាមួយនឹង សំភាសសាកសួរអ្នកជំងឺ
ំភាសអ្នកជំងឺ រកភាពត្អូញត្អែ រួមផ្សំនឹងសញ្ញាផ្សេងៗទៀត
ជែកសាកសួរសាច់ញាតិ ដើម្បីប្រមូលផ្តុំព័ត៌មានអំពីប្រវត្តិជំងឺ
្តាប់ដើម្បីពិនិត្យរកភាពតឹងណែនទ្រូង (Chest congestion)
្រោយពីបានកំណត់នូវតំរូវការថែទាំរបស់អ្នកជម្ងឺម្នាក់មក តើដំណើរការថែទាំ បន្ទាប់ (next nursing approach) មក គឺជាអ្វី៖
ំណត់នូវតំរូវការជាអាទិភាព និង អនុវត្តនូវអន្តរាគមន៍ដ៏ត្រឹមសមស្រប
កសញ្ញាជីវិត ដើម្បីការវាយតំលៃជាមូលដ្ឋាន
ាំអ្នកជម្ងឺឲ្យដើរមើលទីតាំងនានារបស់សាលព្យាបាលជម្ងឺ
ែនាំអ្នកជម្ងឺឲ្យស្គាល់បុគ្គលិកពេទ្យក្នុងសាល ដើម្បីឲ្យអ្នកជម្ងឺនិងក្រុម គ្រួសារ មានភាពកក់ក្តៅនិងងាយស្រួល
្នកជំងឺម្នាក់ និយាយថាគាត់មានបញ្ហាចំពោះការដេក។ តើអ្នកត្រូវធ្វើដូម្តេច ដើម្បីរៀបចំគំរោងអន្តរាគមន៍ថែទាំរបស់អ្នក ៖
ួរគាត់ថា គាត់និយាយនេះមានន័យយ៉ាងដូចម្តេច
ិនិត្យរបៀបដេករបស់គាត់នៅ ២-៣ថ្ងៃបន្ទាប់
ិនិត្យមើលជុំវិញកន្លែងសំរាករបស់គាត់ ដើម្បីកាត់បន្ថយកំរិតសំលេងអ៊ូអរ
ាស់សម្ពាធឈាមគាត់មុនដេក និងពេលភ្ញាក់
ុងអវៈយវៈក្រោម(ចុងជើង)របស់អ្នកជំងឺម្នាក់ ហើមនិងរលាក។ គាត់មានការ ហើមជើងចុចទ្រុត (pitting pedal oedema)។ ក្នុងការថែទាំអ្នកជំងឺម្នាក់នោះ តើការអន្តរាគមន៍ណាមួយក្នុងចំណោមការអន្តរាគមន៍ខាងក្រោម ដែលផ្តល់ ការថែទាំបានត្រឹមត្រូវ និងបានលឿនបំផុត?
ើកអវៈយវៈក្រោម ដើម្បីបង្ហូរឈាមត្រឡប់វិញ (postural drainage)
ំរិតសារធាតុរាវអាចចូល និងចេញដើម្បីបន្ថយការហើម
្សើមចុងអវៈយវៈក្រោម ដើម្បីការពារការរលាកក្រហាយស្បែក
្តល់ឲ្យអ្នកជំងឺនូវតារាងមុខម្ហូបដែលមានជាតិ សូដ្យូម (Na+) ទាប
្តាយរបស់ក្មេងពីរនាក់ គាត់មានអាយុ ៣៦ឆ្នាំ បានធ្វើ ការថតដោះ ហើយត្រូវ បានគេប្រាប់ថាគាត់មាន គិស្ត (Kyst) នៅដោះ និងត្រូវការវះកាត់។ បញ្ហានេះ បង្កឲ្យគាត់មានការថប់អារម្មណ៍ ដោយធ្វើឲ្យគាត់កើនឡើងនូវជីពចរ ចង្វាក់ ដង្ហើម បែកញើស និងមានអារម្មណ៍តឹងតែង។ យោងលើកំរិតនៃការថប់អារម្មណ៍របស់គាត់ គិលានុបដ្ឋាកគប្បីធ្វើអ្វីមួយ ដែលមានប្រសិទ្ធភាពជាងគេ ដើម្បីជួយគាត់?៖
្តល់អោយគាត់នូវ ព័ត៌មានខ្លីតែច្បាស់លាស់ ក្នុងកំរិតមួយដែលគាត់អាចយល់
ោយគាត់ និងគ្រួសារត្រៀមខ្លួនចំពោះការវះកាត់មិនបានជោគជ័យ
្តល់ការពន្យល់លំអិតអំពីការព្យាបាល ដែលគាត់នឹងទទួល
ោយគាត់ធ្វើសកម្មភាពផ្សេងៗ ដើម្បីបំបែរការប្រុងប្រយ័ត្នរបស់គាត់
្នកស្រី សាវី អាយុ ៥២ឆ្នាំ សួរអ្នកអំពីបញ្ហានៃការបត់ជើងតូចដែលអាចកើត មាន ក្នុងតំណាក់កាលអស់រដូវ។ តើប្រយោគណាមួយដែលអ្នកត្រូវដាក់ បញ្ចូលក្នុងការអប់រំអ្នកជំងឺ?
ារទប់ទឹកនោមឲ្យបានយូរ បើអាច មុននិងបត់ជើង ដើម្បីពង្រឹងសាច់ដុំប្លោកនោម
ើសិនជាដឹងថាមានអារម្មណ៍ក្រហាយពេលបត់ជើង ត្រូវផឹកទឹកម្នាស់
ន្ទាប់ពីបត់ជើងតូច ត្រូវជូតសំអាតពីទ្វារលាមកទៅលើ ទៅរក pubis
្រូវប្រាប់អ្នកជំងឺ នោមឲ្យអស់នៅពេលបត់ជើង
្នកស្រី សាវី ដែលមានអាយុ៥២ឆ្នាំ បានប្រាប់ គិលានុប្បដ្ឋាកថា គាត់ទល់លាមកញឹកញាប់ពីព្រោះតែអាយុរបស់គាត់។ តើមានការផ្លាស់ប្តូរទាក់ទងនឹងរាងកាយរបស់គាត់ណាមួយដែលធ្វើឲ្យគាត់ទទួលរងនូវការទល់លាមក។
ារទប់ (inhibition) លើ Reflex parasympathetic
ារខ្សោយសាច់ដុំ sphinter របស់ទ្វារលាមក
ារខ្សោយសាច់ដុំពោះវៀនធំ
ារចុះថយសមត្ថភាពស្រូបយកសាធាតុរាវនៃពោះវៀនតូច
ើអ្នក យល់ថាកត្តាមួយក្នុងចំណោមកត្តាខាងក្រោម ដែលរួមចំណែកក្នុងការ ទល់លាមក?
្វើលំហាត់ប្រាណខ្លាំងពេក
ាហារមានជាតិសរសៃខ្ពស់
ិនមានពេលបត់ជើងទៀងទាត់រាល់ថ្ងៃ
ារប្រើប្រាស់ ថ្នាំបញ្ចុះអូសបន្លាយយូរ
្នកស្រី Sava ជជែកពីការភ័យខ្លាច ការទប់ទឹកនោមមិនជាប់ ដោយធ្លាប់ទទួល រងម្តងនូវការស្រក់ទឹកនោមនៅពេលសើច ឬកន្តាស់ និងនៅពេលគាត់មាន ទឹកនោមពេញប្លោកនោម។ ការណែនាំបង្ហាត់របស់អ្នកគឺត្រូវ
្រាប់អ្នកជំងឺឲ្យផឹកទឹកតិច ដើម្បីចៀសវាងការលេចនោម
្រាប់គាត់អោយស្លៀកកន្ទបទឺកនោមស្តើងៗ
្នើឲ្យអ្នកជំងឺមានខោទ្រនាប់ទុកផ្លាស់ប្តូរក្នុងពេលមានការលេចនោមជា យថាហេតុ
ង្រៀនអ្នកជំងឺធ្វើលំហាត់ផ្នែកអាងទ្រគាក (pelvis) ដើម្បីពង្រឺងសាច់ដុំជុំវិញប៉េរីណេ
្នកស្រី សាវី បានសុំឲ្យបង្ហាត់ពីការថែទាំស្បែកសំរាប់ម្តាយគាត់ ដែលមានការទប់ ទឹកនោមមិនជាប់ ហើយជានិច្ចកាលគាត់ដេកនៅលើគ្រែ។ តើការបង្ហាត់របស់អ្នកគឹ ផ្តោតទៅលើ វិធីបង្កាការរលាកស្បែក និងការធ្វើឲ្យខូចស្បែកដោយ
្រើប្រាស់កន្ទបទឺកនោមក្រាស់ ដើម្បីស្រូបយកទឹកនោមបានល្អ
ំងួតស្បែកដោយម្សៅកូនង៉ែត ដើម្បីបង្កា ឬបំបាត់ក្លិនអាម៉ូទីញ៉ាក់
ំអាតលាង និងសំងួតអោយម៉ត់ចត់លើតំបន់ស្បែកដែលសើមដោយទឹកនោម
្វើឲ្យប្រាកដថា កំរាលពូកទន់ល្អ និងស្ងួតគ្រប់ពេល
ោងតាមទ្រឹស្តីនៃតម្រូវការរបស់ Maslow ផ្លូវដង្ហើម ការដកដង្ហើម និងចរន្តឈាម ជាតំរូវការខាង សរីរវិទ្យាចាំបាច់ចំពោះជីវិត។ សមត្ថភាព និងចំណេះដឹងរបស់ គិលានុប្បដ្ថាក ដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណ និងអន្តរគមន៍បន្ទាន់ សំរាប់បំពេញតំរូវការទាំងនេះ គឺមានសំខាន់ណាស់ក្នុងការសង្រោះជីវិត។ តើអ្នកជំងឺណាមួយក្នុងចំណោមអ្នកជំងឺខាងក្រោមនេះ ដែលមានបញ្ហាជាមួយនិងការដឹកនាំ O2 ពីសួតទៅជាលិកា?
្នកជំងឺដែលមានដុំសាច់ក្នុងខួរក្បាល
្នកដែល មានជំងឺស្លេកស្លាំង
្នកដែលបាក់ឆ្អឹងភ្លៅ
្នកជំងឺរាគរូស
ោងតាមទ្រឹស្តីនៃតម្រូវការរបស់ Maslow ផ្លូវដង្ហើម ការដកដង្ហើម និងចរន្តឈាម ជាតំរូវការខាង សរីរវិទ្យាចាំបាច់ចំពោះជីវិត។ សមត្ថភាព និងចំណេះដឹងរបស់ គិលានុប្បដ្ថាក ដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណ និងអន្តរគមន៍បន្ទាន់ សំរាប់បំពេញតំរូវការទាំងនេះ គឺមានសំខាន់ណាស់ក្នុងការសង្រោះជីវិត។ អ្នកបានកត់សំគាល់ឃើញថា ការពិនិត្យផ្នែកមន្ទីរពិសោធន៏ របស់អ្នកជំងឺម្នាក់ បង្ហាញថាមានការថយចុះ O2 ក្នុងឈាម។ តើស្ថានភាពបែបនេះហៅថាអ្វី?
ាការះឡើងស្វាយ (Cyanosis)
ោគខ្វះខ្យល់អុកសីហ្សែន (Hypoxia)
ារទទួលអុកសីហ្សែនមិនគ្រប់គ្រាន់ (Hypoxemia)
ោគខ្វះឈាមស្លេកស្លាំង (Anemia)
្នកធ្វើការបឺត (បូម) ស្លេះច្រមុះបំពង់ក (Nasopharyngeal suction) អ្នកជំងឺម្នាក់។ តើណាមួយ ខាងក្រោមដែលជាប្រវែងនៃការស៊កបំពង់សំរាប់មនុស្សពេញវ័យ?
ីចុងច្រមុះទៅបាតរបស់ក
ំងាយពីចុងច្រមុះទៅពាក់កណ្តាលក
ំងាយពីចុងច្រមុះទៅទងច្រចៀក
្រវែង ២០ ទៅ ២៥សម
ើអ្នកអាចចៀសវាងការធ្វើអោយរបួស (trauma) ច្រមុះបំពង់ក ពេលធ្វើការបឺត (បូម) ស្លេះច្រមុះបំពង់ក (Nasopharyngeal suction) អ្នកជំងឺម្នាក់ បានយ៉ាងដូម្តេច?
នុវត្តការបូម(Suction) ២០-៣០វិនាទី រាល់ពេលបូមម្តងៗ ដើម្បីបូមស្លេះអស់។
្រើស្រោមដៃ ដើម្បីបង្កាការនាំចូលមេរោគចូលក្នុងប្រព័ន្ធផ្លូវដង្ហើម
ិនអនុវត្តការបូម (Suction) ពេលកំពុងស៊ក Catheter
ង្វិល Catheter ពេលកំពុងស៊កបញ្ចូល និងបូមថ្នមៗ
្នកជំងឺម្នាក់ មានការលំបាកក្នុងការដកដង្ហើមពេលដេកផ្ងា។ នាង ត្រូវងើបអង្គុយលើគ្រែ ដើម្បីដកដង្ហើមបានល្អ និងបានស្រួល។ តើគិលានុប្បដ្ថាក ត្រូវកត់ត្រាឯកសារ ស្ថានភាពនេះថាជាអ្វី?
Apnea
Orthopnea
Dyspnea
Tarchypnea
្នកមានភារកិច្ចតាមដានសម្ពាធឈាមរបស់អ្នកជំងឺម្នាក់។ ដើម្បីចៀសវាងការយកសម្ពាធឈាមមិនបានត្រឹមត្រូវ ប្រដាប់វាស់សម្ពាធឈាម (cuff) ត្រូវ៖
ន្ថូរខ្យល់ចេញឲ្យអស់ក្រោយវាស់លើកទី១ រួចវាស់សម្ពាធឈាមជាលើកទី២
ន្ធូរខ្យល់យ៉ាងលឿន បន្ទាប់ពីសប់លើសពី ១៨០mnHg
ុំជុំវិញដើមដៃនៅ ១cm ខាងលើសរសៃឈាម brachial artery
ប់ទៅដល់ ៣០mnHg ពីលើសម្ពាធឈាម Systotic ដែលបានពីការ ស្ទាបសរសៃឈាម Radial និង brachial artery
ំងឺសួត chronic obstructive pulmonary disease ជាមូលហេតុចំបងមួយនៃការស្លាប់ និងជាជំងឺមួយដែលអាចបង្ការបាន។ តើណាមួយខាងក្រោម ដែលជាមូលហេតុចំបងរបស់ជំងឺនេះ?
ារក្អកទាក់ទងនឹងថ្នាំជក់
លាកទងសួត bronchitis
ំងឺហឺត Asthma
ារជក់បារី
្នកសំរេចចិត្តជួយជនរងគ្រោះ ក្នុងគ្រោះថ្នាក់យានយន្តមួយជិតមន្ទីរពេទ្យដែលអ្នកធ្វើការ។ តើសកម្មភាពថែទាំណាមួយដែលជាអាទិភាពក្នុងការជួយសង្គ្រោះនេះ?
ាយតំលៃការខូចខាតទ្រព្យសម្បត្តិ
ូលរួមក្នុងការអង្កេតរបស់ប៉ូលីស ដោយធ្វើជាសាក្សីម្នាក់
ាយការណ៍ពីឧប្បតិហេតុជាបន្ទាន់ ដល់អាជ្ញាធរប៉ូលីសមូលដ្ឋាន
ាយតំលៃទំហំរបួសរបស់ជនរងគ្រោះ
្នកសំរេចចិត្តជួយជនរងគ្រោះ ក្នុងគ្រោះថ្នាក់យានយន្តមួយជិតមន្ទីរពេទ្យដែលអ្នកធ្វើការ។ តើគប្បីផ្តល់ការយកចិត្តទុកដាក់ជាអាទិភាព ដល់អ្នកជំងឺណាមួយខាងក្រោមនេះ?
្នកជំងឺដែលមានការថប់អារម្មណ៍ធ្ងន់ធ្ងរ ដោការប៉ះទង្គិចដោយគ្រោះថ្នាក់
្នកជំងឺមានរបួសទ្រូង មានភាពស្លេកស្លាំង និងពិបាកដកដង្ហើម
្នកជំងឺមានរហែកស្បែក ដោយមានហូរឈាមតិចតួច
្នកជំងឺមានហើមកជើង និងដាច់រលាត់តិចតួច
្នកត្រូវបានចាត់អោយពិនិត្យនិងវាយតំលៃការរយះស្បែកដៃរបស់បុរសម្នាក់ដែលមានគ្រោះថ្នាក់យានយន្ត។ ពេលវាយតំលៃទំហំរបស់របួស អ្នកសង្កេតឃើញថារបួសចាប់ផ្តើមហូរឈាមខ្លាំង។ តើណាមួយជាសកម្មភាពថែទាំបន្ទាន់បំផុតសម្រាប់ករណីនេះ?
ាបថ្នាំសំលាប់មេរោគ (Antiseptics) ដើម្បីបង្កាការក្លាយរោគ
ំអាតរបួសយ៉ាងម៉ត់ចត់
ិនិត្យមើល និងកាត់បន្ថយការហូរឈាមពីមុខរបួស
ុំបង់របួស និងលើកដៃឡើងលើ
្នករុំបង់លើដៃដែលមានរបួសហូរឈាមរបស់បុរសម្នាក់ដែលមានគ្រោះថ្នាក់យានយន្ត។ ។ តើការរុំរបួសនេះគឺដើម្បីអ្វី?
ាត់បន្ថយតំរូវការផ្លាស់ប្តូរ បង់រុំញឹកញាប់
នុញាតឲ្យខ្ទុះហូរមកផ្ទៃខាងលើបានរហ័ស
ាពារមុខបួសពីមេរោគក្នុងខ្យល់
ួយដល់ការឃាត់ឈាមកុំអោយហូរ
្នកជំងឺថ្មីឈ្មោះម្នាក់ អាយុ៣៥ឆ្នាំ មកតាមការណាត់ជួបរបស់វេជ្ជបណ្ឌិតក្នុងគ្លីនិកមួយ។ អ្នកជាគិលានុប្បដ្ថាកដែលត្រូវបានចាត់អោយវាយតំលៃអ្នកជំងឺ បំពេញឯកសារ និងប្រមូលព័តមានស្តីពីជំងឺ។ តើបំណងនៃការសំភាសដំបូងទាក់ទងនឹងការថែទាំគឺអ្វី?
ត់ត្រាព័តមានអ្នកជំងឺក្នុងសំណុំលិខិត (Chart) អ្នកជំងឺសំរាប់គ្រូពេទ្យពិនិត្យ
ួយអ្នកជំងឺ ក្នុងការ រកដំណោះស្រាយចំពោះកង្វល់សុខភាពរបស់គាត់
ល់អំពីរបៀបរបបរស់នៅរបស់អ្នកជំងឺ តំរូវការសុខភាព និងបញ្ហាដែលអាចមានដើម្បីអភិវឌ្ឍ គំរោងនៃការថែទាំ
្វើរោគវិនិច្ឆ័យទាក់ទងនឹងការថែទាំ ដើម្បីកំណត់បញ្ហាសុខភាព
្ត្រីម្នាក់ ប្រាប់អ្នកថាគាត់ផឹកកាហ្វេខ្មៅ ៤-៥ពែង និងជក់បារី ១កញ្ចប់រាល់ថ្ងៃ។ គាត់មានគ៌កនៅខែទី២ ហើយមិនចង់ធាត់ ទើបនាំអោយគាត់កំរិតការហូបចុក។ តើប្រយោគខាងក្រោមណាមួយ ដែលអ្នកគប្បីប្រាប់គាត់ឲ្យប្រយ័ត្ន?
ាហ្វេប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទកណ្តាល និងអាចនាំអោយម្តាយមានបញ្ហាសសៃប្រសាទ
ង្វះអាហាររូបត្ថម្ភ អាចប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់ និងធំធាត់របស់ទារកក្នុងពោះ
ាតិកាហ្វេបង្កអោយមានការលើកកម្លាំង (stimulant) ម្តាយ និងទារក
ារសិក្សាបង្ហាញថា ជាតិកាហ្វេបង្កឲ្យមានការយឺតយ៉ាវខាងស្មារតី
ារដឹកនាំគ្រប់គ្រងគិលានុប្បដ្ថាកគឺ ធ្វើឡើងដោយប្រធានគិលានុប្បដ្ថាក ដែលមានបទពិសោធន៍ គ្លីនីក និងគ្រប់គ្រង។ ឧទាហរណ៍មួយ នៃមុខងារដឹកនាំគ្រងគ្រងគិលានុប្បដ្ថាកគឺ៖
ង្រៀនអ្នកជំងឺធ្វើលំហាត់ដកដង្ហើម និងក្អក
ៀបចំពិធីជប់លៀងដ៏ភ្ញាក់ផ្អើល១សំរាប់អ្នកជំងឺ
្វើការថែទាំសំរាប់អ្នកជំងឺ
ឹកនាំនិងវាយតំលៃ គិលានុប្បដ្ថាកជាបុគ្គលិក
ារដឹកនាំគ្រប់គ្រងគិលានុប្បដ្ថាកគឺ ធ្វើឡើងដោយប្រធានគិលានុប្បដ្ថាក ដែលមានបទពិសោធន៍ គ្លីនីក និងគ្រប់គ្រង។ ប្រធានគិលានុប្បដ្ថាករបស់អ្នក ជឿថាគិលានុប្បដ្ថាកមិនមានសមត្ថភាពធ្វើការសំរេចចិត្តទេ ដូច្នេះហើយគាត់សំរេចចិត្តជំនួសគិលានុប្បដ្ថាកជាបុគ្គលិកគ្រប់គ្នា ដោយគ្មានពិគ្រោះនឹងនរណាម្នាក់។ ប្រភេទនៃការដឹកនាំនេះគឺ៖
ឹកនាំបែបសេរី (បណ្តោយអោយធ្វើស្រេចចិត្ត) (Laissez faire leadership)
ឹកនាំបែបប្រជាធិបតេយ្យ (Democratic leadership)
ឹកនាំបែបអត្តនោម័ត (Autocratic leadership)
ឹកនាំតាមបែបគ្រប់គ្រង (Managerial leadership)
ារដឹកនាំគ្រប់គ្រងគិលានុប្បដ្ថាកគឺ ធ្វើឡើងដោយប្រធានគិលានុប្បដ្ថាក ដែលមានបទពិសោធន៍ គ្លីនីក និងគ្រប់គ្រង។ ប្រធានគិលានុប្បដ្ថាករបស់អ្នក ដែលចងក្រងនិងអនុមត្តិពេលវេលាការងាររបស់អ្នក ព្រមទាំងចង្អុលទិសការងារអ្នក មានន័យថា គាត់កំពុងបង្ហាញ៖
ាពទទួលខុសត្រូវ (responsibility)
ារបែងចែកសិទ្ធអំណាចទទួលខុសត្រូវ (delegation)
ណនេយ្យភាព (accountability)
ិទ្ធអំណាចរបស់ខ្លួន (authority)
ារដឹកនាំគ្រប់គ្រងគិលានុប្បដ្ថាកគឺ ធ្វើឡើងដោយប្រធានគិលានុប្បដ្ថាក ដែលមានបទពិសោធន៍គ្លីនីកនិងគ្រប់គ្រង។ អ្នកបានធ្វើកំហុស១ដោយឲ្យថ្នាំខុសដល់អ្នកជំងឺ។ អ្នករាយការណ៍ទៅគ្រូពេទ្យព្យាបាល និងសរសេររបាយការណ៍ទាក់ទងនឹងឧប្បតិហេតុនេះ។ ធ្វើដូចនេះគឺ អ្នកកំពុងបង្ហាញ៖
ាពទទួលខុសត្រូវ (responsibility)
ត្តាធិប្បតេយ្យ (autocracy)
ណនេយ្យភាព (accountability)
ិទ្ធអំណាចរបស់ខ្លួន (authority)
្នកជំងឺម្នាក់ មាន ជំងឺលើសឈាម។ អ្នកកំពុងវាយតំលៃជាដំបូងចំពោះសញ្ញាជីវិត។អ្នកបានធ្វើខុសដោយអោយថ្នាំច្រឡំ។អ្នករាយការណ៍ជូនវេជ្ជបណ្ឌិត និងសរសេររបាយការណ៍ពីឧប្បត្តិហេតុ។ ធ្វើដូចនេះគឺ អ្នកកំពុងបង្ហាញ៖
ាពទទួលខុសត្រូវ (responsibility)
ត្តាធិប្បតេយ្យ (autocracy)
ណនេយ្យភាព (accountability)
ិទ្ធអំណាចរបស់ខ្លួន (authority)
្នកជំងឺអាយុ៦៦ឆ្នាំម្នាក់ ត្រូវបានគេនាំទៅកាន់បន្ទប់សង្រ្គោះបន្ទាន់ដោយមាន ជំងឺលើសឈាម ហើយមានមុខក្រហម ឈឺក្បាលខ្លាំង និងក្អួត។ អ្នកកំពុងវាយតំលៃ ជាដំបូងចំពោះសញ្ញាជីវិត។សំភារៈវាស់ O2ត្រូវបានភ្ជាប់នៅម្រាមដៃគាត់ ដើម្បី៖
កមើលក្រែង hemoglobin របស់អ្នកជំងឺមានកំរិតទាប និងតំរូវការបញ្ចូលឈាម
ិនិត្យការជ្រាបO2ទៅជាលិការរបស់អ្នកជំងឺ (tissue perfusion)
ាស់ប្រសិទ្ធភាពនៃការព្យាបាលរោគលើសសម្ពាធឈាមរបស់អ្នកជំងឺ
កSaturation នៃO2 ក្នុងឈាមអាទែរ មុនលេចចេញរោគសញ្ញាកង្វះO2 ក្នុងឈាម
ុនពេលវាស់សម្ពាធឈាមអ្នកជំងឺម្នាក់ គិលានុប្បដ្ថាកសង្កេតឃើញថា ប្រដាប់វាស់ឈាម(Cuft) ចង្អៀតពេក។ បញ្ហានេះ អាចបង្កឲ្យលទ្ធផលនៃការវាស់សម្ពាធសម្ពាធឈាម៖
ិនជាក់លាក់
ម្ពាធSystolic និងdiastolicចុះទាប
្ពស់ជាងអ្វីដែលត្រូវវាស់ឃើញដោយត្រឹមត្រូវ
ាបជាងអ្វីដែលត្រូវវាស់ឃើញដោយត្រឹមត្រូវ
្នុងការវាស់សម្ពាធឈាមរបស់អ្នកជំងឺ ដែលទើបជក់បារី និងផឹកកាហ្វេថ្មីៗ តើរយៈពេលប៉ុន្មាន ដែលអ្នកគម្បីរង់ចាំដើម្បីយក សម្ពាធឈាមអោយបានត្រឺមត្រូវ?
៥នាទី
០នាទី
ម៉ោង
នាទី
ារប្រតិបត្តិដោយត្រឹមត្រូវនិងសមស្របរបស់មនុស្សម្នាក់ ទាក់ទងទងនឹង ជីវិត ជីវសាស្រ្ត និងវិជ្ជាជីវះសុខាភិបាល គឺផ្អែកលើគោលការណ៍៖
ីលធម៌
ាសនា
ំលៃ
្រមជីវសីលធម៌
ារយល់ដឹងរបស់គិលានុប្បដ្ថាក អំពីការទទួលខុសត្រូវតាមច្បាប់ និងក្រមសីលធម៌ ជាមគ្គុទេសដឹកនាំពួកគាត់ក្នុងការថែទាំជំងឺ។ ច្បាប់ក្រមសីលធម៌ក្នុងការថែទាំគឺមានគោលដៅ៖
ង្ហាញរូបភាព រង្វង់សកម្មភាព និងតំបន់នៃការអនុវត្តការថែទាំ
ំណត់សកម្មភាពនៃការថែទាំ សំរាប់ស្ថានភាពថែទាំសុខភាពដ៏ជាក់លាក់
ួយសាធារណជនឲ្យយល់ពីក្រមសីលធម៍វិជ្ជាជីវះរបស់គិលានុប្បដ្ថាក
ំណត់តួនាទី អ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាព គិលានុប្បដ្ថាក និងអតិថិជន
ារយល់ដឹងរបស់គិលានុប្បដ្ថាក អំពីការទទួលខុសត្រូវតាមច្បាប់ និងក្រមសីលធម៌ ជាមគ្គុទេសដឹកនាំពួកគាត់ក្នុងការថែទាំជំងឺ។ ការទទួលខុសត្រូវផ្នែកថែទាំដ៏សំខាន់បំផុត ក្នុងករណីដែលមានបញ្ហាក្រមសីលធម៌ចំពោះការថែទាំអ្នកជំងឺគឺ៖
្វើសកម្មភាពតែនៅពេលដែលត្រូវបានឲ្យដំបូន្មានថា សកម្មភាពនោះវាត្រឹមត្រូវតាមក្រមសីលធម៌
ិនលំអៀង ស្ថិតនៅអព្យាក្រិត និងយុត្តិធម៌
ន្មតថា បញ្ហាសីលធម៌គឺជាការទទួលខុសត្រូវរបស់ក្រុមថែទាំសុខភាព
ទួលខុសត្រូវចំពោះសកម្មភាពរបស់ខ្លួន
ទាហរណ៍នៃ ការបង្ការទី៣ (tertiary prevention) មួយគឺ៖
ារផ្តល់យោបល់ទាក់ទងនឹងអាពាហ៍ពិពាហ៍
ារពិនិត្យខ្លួនឯងរកមើលមហារីកដោះ
ំណត់រក ផលវិបាក របស់ទឹកនោមផ្អែម
ារត្រួតពិនិត្យមើលការពុល
្ត្រីម្នាក់ មានគំរោងធ្វើ Pap smear (កោសកោសិកាមាត់ស្បួនទៅមើល)។ គាត់មានប្រវត្តិគ្រួសារដែលមានមហារីកមាត់ស្បូន។ នេះជាឧទាហរណ៍នៃ
ារបង្កាទី៣
ារបង្កាទី២
ារពិនិត្យសុខភាព
ារបង្កាទី១
ុរសម្នាក់បានរងគ្រោះថ្នាក់ដោយយានយន្ត របួសកជើង។ ក្នុងបន្ទប់សង្រ្គោះបន្ទាន់អ្នកសំគាល់ឃើញថា គាត់ហាក់ដូចជាធុញថប់អារម្មណ៍។ ដើម្បីកាត់បន្ថយការថប់អារម្មណ៍របស់គាត់ អ្នកត្រូវធ្វើអ្វីមួយជាដំបូង
កគាត់ទៅធ្វើ X-ray កជើងដែលប៉ះទង្គិច
ែនាំខ្លួនអ្នក និងប្រាប់ពីគោលបំណងរបស់អ្នកក្នុងការនៅជិតអ្នកជំងឺ
ិយាយជាមួយគ្រូពេទ្យ ដើម្បីអោយValium
ិនិត្យ និង ស្ទាបរបួសរបស់គាត់ ដើម្បីរកមើលពីទំហំនៃរបួស
ុរសម្នាក់បានរងគ្រោះថ្នាក់ដោយយានយន្ត របួសកជើង។ ក្នុងបន្ទប់សង្រ្គោះបន្ទាន់អ្នកសំគាល់ឃើញថា គាត់ហាក់ដូចជាធុញថប់អារម្មណ៍។ ក្នុងពេលអ្នកធ្វើការវាយតំលៃ បុរសម្នាក់នោះសួរអ្នកថា តើជើងខ្ញុំមានបាក់ទេ ខ្ញុំមិនចង់រុំផ្លាតជុំវិញជើង(cast)ទេ។ ចម្លើយទាក់ទង និងការថែទាំត្រឹមត្រូវគឺ
្នកត្រូវធ្វើ X-ray ជាដំបូង ដើម្បីដឹងមានបាក់ឬអត់
េតុអ្វីអ្នកនិយាយបែបខ្លាចដូច្នេះ? វាគ្រាន់តែរុំផ្លាតទេតើ វាមិនឈឺទេ!
្នកហាក់ដូចជាព្រួយបារម្ភពីការរុំផ្លាត
ាមការប៉ាន់ស្មានរបស់ខ្ញុំ ជើងអ្នកមិនបាក់ទេ
ុរសម្នាក់បានរងគ្រោះថ្នាក់ដោយយានយន្ត របួសកជើង។ ក្នុងបន្ទប់សង្រ្គោះបន្ទាន់អ្នកសំគាល់ឃើញថា គាត់ហាក់ដូចជាធុញថប់អារម្មណ៍។ គាត់ធុញថប់អារម្មណ៍ខ្លាំង ហើយមិនបានដឹងពីទំហំ(ឬកំរិត)នៃរបួសរបស់គាត់ទេ។ គិលានុប្បដ្ថាក អាចជួយបន្ថយការថប់អារម្មណ៍គាត់បានដោយ
្នើសុំវេជ្ជបណ្ឌិតឲ្យផ្តល់ថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់
្រាប់គាត់ថា គាត់កំពុងត្រូវបានព្យាបាលដោយក្រុមសុខភាពដែលមានជំនាញ ដូច្នេះគាត់មិនត្រូវបារម្ភឡើយ
កមើលកំរិតនៃអារម្មណ៍ធុញថប់របស់គាត់ ដើម្បីកំណត់ពីទំហំពត័មានដែលគាត់អាចទទួលយកបាន
ន្ថយការថប់អារម្មណ៍គាត់ដោយ ប្រាប់គាត់ថាគាត់ទទួលរងរបួសតិចតួច
ុរសម្នាក់បានរងគ្រោះចរាចរ របួសហើមកជើង។ បន្ទាប់ពីសំអាតកន្លែងរបួសនិងជូតថ្នាំសំលាប់មេរោគ គិលានុប្បដ្ថាក រុំ កុំប្រេសត្រជាក់ (cold compress) លើកន្លែងកជើងដែលហើម។ គិលានុប្បដ្ថាកប្រាប់អ្នកជំងឺថា ការប្រើប្រាស់កុំប្រេសត្រជាក់គឺសម្រាប់៖
ាត់បន្ថយ Viscosity របស់ឈាមនៅតំបន់ប៉ះពាល់
ានសុវត្ថិភាពជាងកុំប្រេសក្ដៅ (hot compress)
ប់ស្កាត់ការហើម និងបន្ថយការឈឺចាប់
ញ្ចេញសារធាតុពុល ដោយធ្វើអោយរីកសរសៃឈាម
ុរសម្នាក់បានរងគ្រោះចរាចរ របួសហើមកជើង។ បន្ទាប់ពីទទួលវេជ្ជបញ្ជាឲ្យប្រើថ្នាំបន្ថយការឈឺចាប់ បុរសនោះត្រូវបានណែនាំអោយបន្តប្រើ កុំប្រេសត្រជាក់ (cold compress) ៣០នាទីនៅផ្ទះហើយចាប់ផ្តើមប្រើ កុំប្រេសក្ដៅ (hot compress) ៣០នាទីនៅថ្ងៃបន្ទាប់។ អ្នកពន្យល់ថាការប្រើ កុំប្រេសក្ដៅគឺដើម្បី៖
្វើឲ្យស្ពឹក
ង្កើនអាហារនៅក្នុងឈាម ដែលធ្វើអោយប្រសើរដល់ការជារបួស
ង្កើន O2 ដល់ជាលិកាដែលរបួស សំរាប់អោយរបួសឆាប់ជាសះស្បើយ
ាំអោយមានការរួមសរសៃឈាម (vasoconstriction) ដើម្បីបង្កាការក្លាយរោគ
ាស្រ្តចារ្យម្នាក់បានចាត់និស្សិតមួយក្រុម ប្រមូលព័តមាន ដោយសំភាសមិត្តរួម ថ្នាក់របស់ពួកគេ។ មុនការស្រាវជ្រាវចាប់ផ្តើម គាត់វិភាគពីការចំណាយពេលវេលា ប្រាក់កាស សំភារៈ និងចំនួនមនុស្សដែលគាត់ត្រូវការសំរាប់គំរោងស្រាវជ្រាវ។ ការវិភាគជាដំបូងនេះហៅថា៖
ុពលភាព (Validity)
ាពអាចធ្វើបាន (Feasibility)
ារទុកចិត្តបាន (Reliability)
ម្លើយទាំងអស់ខាងលើ
ំណត់ត្រា (Records) គឺសំខាន់ណាស់នៅក្នុងស្ថាប័នណាមួយ ហើយគួរតែរក្សាឲ្យបានល្អ សំរាប់ការប្រើប្រាស់ និងកំណត់ពេលវេលាច្បាស់លាស់។ របាយការណ៍វេជ្ជសាស្រ្តរបស់អ្នកជំងឺអាចធ្វើការងារជាដាវមុខពីរ។ តើនៅពេលណាដែលកំណត់ត្រាវេជ្ជសាស្រ្ត(medical record) ក្លាយជាសត្រូវដ៏អាក្រក់របស់គ្រូពេទ្យ ឬគិលានុប្បដ្ឋាក?
ៅពេលកំណត់ត្រាមានចំនួនច្រើនអនេក
ៅពេលកំណត់ត្រាត្រូវបានដីការកោះសាក្សីក្នុងតុលាការ
ៅពេលកំណត់ត្រាបាត់បង់
ៅពេលកំណត់ត្រាមិនច្បាស់លាស់ មិនពេញលេញ និងមិនគ្រប់គ្រាន់
ំណត់ត្រា (Records) គឺសំខាន់ណាស់នៅក្នុងស្ថាប័នណាមួយ ហើយគួរតែ រក្សាឲ្យបានល្អ សំរាប់ការប្រើប្រាស់ និងកំណត់ពេលវេលាច្បាស់លាស់។ នៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យនៅពេលអ្នកត្រូវការកំណត់ត្រាវេជ្ជសាស្រ្តរបស់អ្នកជំងឺចេញពីមន្ទីរពេទ្យសំរាប់ការស្រាវជ្រាវ អ្នកនិងស្នើសុំតាមរយ៖
េជ្ជបណ្ឌិត
ាយកមន្ទីរពេទ្យ
េវាថែទាំ
្នែកកំណត់ត្រាវេជ្ជសាស្រ្ត
ិលានុប្បដ្ឋាកក្នុងបន្ទប់វះកាត់ ត្រូវអនុវត្តទៅតាមសេចក្តីណែនាំក្នុងបន្ទប់ ដើម្បីទទួលបាន សុវត្តិភាព និងលទ្ធផលល្អក្នុងការព្យាបាល។ តើសកម្មភាពមួយណាខាងក្រោម ដែលជាអាទិភាពចំបងនៅពេលទទួលអ្នកជំងឺក្នុងបន្ទប់វះកាត់?
៉ាន់ប្រមាណកំរិតនៃស្មារតីរបស់អ្នកជំងឺ
្ទៀងផ្ទាត់អត្តសញ្ញាណរបស់អ្នកជំងឺ និងកិច្ចព្រមព្រៀងវះកាត់
៉ាន់ប្រមាណសញ្ញាជីវិត
ិនិត្យរកគ្រឿងអលង្ការ អាវវែង ការដុសខាត់ក្រចក និងពិនិត្យមាត់ធ្មេញ
ិលានុប្បដ្ឋាកក្នុងបន្ទប់វះកាត់ ត្រូវអនុវត្តទៅតាមសេចក្តីណែនាំក្នុងបន្ទប់ ដើម្បីទទួលបាន សុវត្តិភាព និងលទ្ធផលល្អក្នុងការព្យាបាល។ ការពិនិត្យការថែទាំមួយ ដែលមិនត្រូវខកខានមុនពេលដំណើរការដាក់ថ្នាំសណ្តំគឺ៖
ិនិត្យសំលៀកបំពាក់ក្នុង (underwear)
ិនិត្យធ្មេញដាក់
ិនិត្យនាមប័ណ្ណអ្នកជំងឺ
ិនិត្យសញ្ញាជីវិត
ំលាប់ខ្លះ ប៉ះពាល់ដល់មុខងារដកដង្ហើមក្រោយការវះកាត់។ ប្រសិនបើអ្នកជំងឺជក់បារីមួយថ្ងៃ ៣កញ្ចប់អស់រយៈពេល ១០ឆ្នាំមកហើយ អ្នកនឹងរំពឹងទុកថាគាត់នឹងមាន៖
ារភ័យខ្លាច និង stress មុននិងក្រោយពេលវះកាត់
ារយឺតយ៉ាវនូវការកកឈាម
ារយឺតយ៉ាវនូវការជាសះរបួស
្រោះថ្នាក់នៃមុខងារដង្ហើមក្រោយពេលវះកាត់
្នុងនាមជាគិលានុប្បដ្ឋាកដែលមានតួនាទីក្នុងការថែទាំអ្នកជំងឺជុំវិញពេលវះកាត់ តើអ្នកអាចធ្វើដូចម្តេចដើម្បីធានានូវសុវត្ថិភាពរបស់អ្នកជំងឺក្រោយការផ្តល់ថ្នាំសណ្តំមុនពេលវះកាត់?
ើករនាំងគ្រែ ហើយស្នើសុំកុំឲ្យអ្នកជំងឺក្រោកពីគ្រែ
ញ្ជូនអ្នកជំងឺទៅបន្ទប់វះកាត់ជាមួយគ្រួសារគាត់
នុញ្ញាត្តិឲ្យអ្នកជំងឺទៅកាន់បន្ទប់ផាសុខភាព
ទួលទំរង់កិច្ចសន្យាយល់ព្រមអោយវះកាត់
្នុងនាមជាគិលានុប្បដ្ឋាកដែលមានតួនាទីក្នុងការថែទាំអ្នកជំងឺជុំវិញពេលវះកាត់ តើអ្នកត្រូវសង្កេតរកមើលរោគសញ្ញានៃការបង្ករោគជាយថាហេតុក្រោយការវះកាត់ណាមួយ ?
ន្លែងវះកាត់ ក្តៅ និងក្រហម
ន្លែងវះកាត់មានហូរទឹករងៃ ហើយស្បែកសស្លាំង
ន្លែងវះកាត់មានរហែកថ្នេរដេរ
ន្លែងវះកាត់មានកំណកឈាម និងសម្លាក
{"name":"Nursing Pediatric", "url":"https://www.quiz-maker.com/QPREVIEW","txt":"គិលានុបដ្ឋាកម្នាក់ បានរៀបចំអ្នកជំងឺម្នាក់ សំរាប់ស្ថានភាពធ្វើការបង្ហូរសារធាតុរាវ ដោយធ្វើការគោះទ្រូង (percussion)។តើប្រការណាមួយដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ មុនអនុវត្តន៏ទំរង់ការខាងលើនេះ?, លោក សៅ អាយុ ៦១ឆ្នាំ បានចូលសំរាកនៅមន្ទីរពេទ្យដោយក្នុងបន្ទប់ដោយឡែក ពីអ្នកជម្ងឺដ៏ទៃ បន្ទាប់ពីគាត់ត្អូញត្អែរពីការឈឺទ្រូងខ្លាំង។ អ្នកត្រូវបានគេប្រគល់អោយថែទាំអ្នកជំងឺនេះ។ នៅពេលធ្វើការវាយតំលៃដំបូង វិធីសាស្រ្តល្អបំផុតរបស់អ្នកដើម្បីកំណត់រោគសញ្ញារបស់អ្នកជំងឺគឺអ្វី?, ក្រោយពីបានកំណត់នូវតំរូវការថែទាំរបស់អ្នកជម្ងឺម្នាក់មក តើដំណើរការថែទាំ បន្ទាប់ (next nursing approach) មក គឺជាអ្វី៖","img":"https://www.quiz-maker.com/3012/images/ogquiz.png"}