MATERNAL NEONATAL & CHILD HEALTH 1 (Q1-50)

1 នៅក្នុងក្បួនលេខ៤របស់លោក Batholonew's បញ្ជាក់ថាពេលបាតស្បូនទ្បើងមកដល់ពាក់កណ្តាលរវាងផ្ចិត និងចុងស្រួចនៃឆ្អឹងសន្ទះទ្រូង (xyphoid process) គឺត្រូវបានកំណត់ថាកូនមានអាយុ (age of gestation = AOG) ៖

2 នៅក្នុងជំហានទី១នៃវិធាន Leopold's (Leopold's maneuver step #1) អ្នកបានស្ទាបផ្នែកទន់ ហើយប៉ះកនែ្លងរឹង (mass)។ ការបកស្រាយត្រឹមត្រូវនៃការប៉ះនេះគឺជា ៖

3 អ្នកបានអនុវត្តវិធាន Leopold's ហើយរកឃើញដូចតទៅ៖ ទំរង់ហុចគូថ ខ្នង ទារក នៅខាងស្តាំពោះម្តាយ។ ផែ្អកលើការរកឃើញនេះ អ្នកអាចឮសំលេងបេះដូងកូន (Point of Maximum Intensity=PMI) ខ្លាំងនៅត្រង់កនែ្លងណា ?

4 "នៅពេលកំពុង់រៀបចំធើ្វអេកូសាស្រ្តទៅលើពោះស្រី្តមានគត៌៤ខែតើគិលានុបដ្ឋាកត្រូវណែនាំស្រ្តីនោះធ្វើដូចមេ្តច ?"

5 ភាគច្រើននៃទំរង់ធម្មតារបស់ទារកនៅក្នុងស្បូនគឺ :

6 ទំងន់ស្រីមានផ្ទៃពោះត្រូវបានរំពឹងទុកនឹងកើនឡើងនៅត្រីមាសទី៣គឺ :

7 ជាបទពិសោធសី្រមានផ្ទៃពោះចុកសាច់ដុំជើង គិលានុបដ្ឋាកជួយអន្តរាគមន៏ ដើម្បីបន្ថយការឈឺចាប់សាច់ដុំនេះត្រូវធ្វើដូចម្តេច

8 នៅជំហានទី២នៃវិធានLeopold's maneuver step #3 អ្នកបានស្ទាបជុំវិញដុំមួយអាចកំរើកបាន នៅខាងលើឆឹ្អងថ្ងាស pubic ។ ម៉ាសដែលបានស្ទាបឃើញនោះគឺ៖

9 ស្បែកជើងទាប កែងស្បែកជើងទូលាយ ព្រមទាំងការឈរអង្គុយត្រឹមត្រូវនិងបង្កាបញ្ហាមួយណាមុនពេលឆ្លងទន្លេ ?

10 ចាប់ពីសប្តាហ៏ ទី៣៣ នៃគត៌រហូតដល់គ្រប់ខែ ដើម្បីឲ្យម្តាយមានសុខភាពល្អ មុនពេលឆ្លងទន្លេម្តាយត្រូវពិនិត្យតាមដានផ្ទៃពោះរាល់ :

11 នៅក្រោយត្រីមាសទី៣ ជាបទពិសោធម្តាយច្រើនដកដង្ហើមបានខ្លី ដែលបញ្ហានេះអាចពន្យល់ដូចតទៅ៖

12 តើមានព្រឹត្តិការណ៏អ្វីកើតឡើងនៅលើស្ត្រីមានផ្ទៃពោះក្នុងត្រីមាស ទី២ ?

13 តើចំលើយណាមួយដែលត្រូវជ្រើសរើសនៅលើស្រ្តីមានផៃ្ទពោះ ២ខែ ?

14 ចំណើអាហារសមស្របសំរាប់ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះដែលត្រូវការខ្លាំង ៖

15 បើថ្ងៃទី១នៃរដូវចុងក្រោយ ចំថ្ងៃទី៣០ខែមករា ថ្ងៃរំពឹងទុកនៃការសំរាល គឺ៖

16 អ័រម៉ូនទទួលខុសត្រូវសំរាប់ graafian follicle ទុំគឺ ៖

17 ការធ្វើលំហាត់ប្រាណតាមលោក Kegel ក្នុងពេលមានផ្ទៃពោះ ដើម្បី ៖

18 "អ្នកចង់ធ្វើការពិនិត្យផ្នែកត្រគាកអ្នកជំងឺម្នាក់ដែលមានផ្ទៃពោះ។អ្នកនឹងរៀបចំដំណើរការអ្នកជំងឺដោយ៖"

19 អន្តរាគមន៏របស់គិលានុបដ្ឋាក ដើម្បីបន្ថយការចាញ់កូនរបស់ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយការផ្តល់នូវ ៖

20 តេស្តអ័រម៉ូនវិជ្ជមានបញ្ជាក់ថាស្រ្តីមានផ្ទៃពោះគឺ ៖

21 ហេតុផលចំបងនៃការកើនឡើងនូវតំរូវការជាតិដែកសំរាប់ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះគឺ ៖

22 "គិលានុបដ្ឋាកពិនិត្យស្រ្តីក្រោយសំរាលម្នាក់ បានរកដូចតទៅ ៖ សំឡីអនាម័យ២បន្ទះដែលជោគជាំដោយឈាមក្នុង២ម៉ោងក្រោយសំរាល, ជីពចរ 80ក្នុង១នាទី, បាតស្បូនទន់ និងមិនអាចកំណត់ទំហំច្បាស់លាស់។ រោគវិនិច្ឆ័យត្រឹមត្រូវរបស់គិលានុបដ្ឋាកគឺ :"

23 ដើម្បីកំណត់រយៈពេលនៃការកន្ត្រាក់ស្បូន តាមបច្ចេកទេសត្រឹមត្រូវគឺវាស់ចាប់ពី :

24 "ការពិនិត្យមាត់ស្បូនរបស់ស្រ្តី G1P0 នៅម៉ោង៨ព្រឹកឃើញ មាត់ស្បូនបើក បាន ៦cm។ ការពិនិត្យម្តងទៀតធ្វើនៅម៉ោង ១០ព្រឹក ឃើញមាត់ស្បូនបើក (cervical dilatation) បាន៧cm។ ការបកស្រាយត្រឹមត្រូវនៃលទ្ធផលខាងលើគឺ :"

25 បញ្ហាទីមួយដែលគិលានុបដ្ឋាកត្រូវធានាពេលក្បាលទារកចេញមកក្រៅគឺ ៖

26 អាយុគត៌ទាបបំផុតដែលអាចជួយសង្រ្គោះទារកបានគឺ ៖

27 វិធីសំរាលទារកតាមក្បាលដែលគេនិយមជាងគេ គឺការសំរាលតាមទ្វាមាសដែលត្រូវបានជួយដោយ forceps ក្រោមការចាក់ថ្នាំស្ពឹកឆ្អឹងខ្នង (epidural anesthesia)។ ហេតុផលធំបំផុតសំរាប់ដំណើរការនេះគឺ :

28 ឥទ្ធិពលដំបូងដែលបានកើតចេញពីឈឺពោះសំរាលនិងការសំរាលទារកគឺ ៖

29 បច្ចេកទេសត្រឹមត្រូវដើម្បីតាមដានកំរិតនៃការកន្រ្តាក់ស្បូនគឺ ៖

30 "ចង្វាក់បេះដូងទារកនឹងត្រូវបានតាមដានរាល់១៥នាទីម្តងក្នុងពេលដំណាក់កាលទី២នៃការឈឺពោះ។ លក្ខណះធម្មតាចង្វាក់បេះដូងគឺ ៖"

31 "តើលក្ខខ័ណ្ឌបែបណានឹងនាំឲ្យទំហំគត៌តូចព្រោះតែទារកមានឈាមផ្តល់មិនគ្រប់គ្រាន់ ?"

32 នៅពេលថង់ទឹកភ្លោះបែកដោយឯងៗ គិលានុបដ្ឋាកពិនិត្យមើលទ្វារមាស ក្រែងមានទងសុកធ្លាក់ចុះ។បើមានទងសុកលូនចេញមកក្រៅទ្វារមាសអន្តរាគមន៏ត្រឹមត្រូវរបស់គិលានុបដ្ឋាកគឺ ៖

33 "នៅពេលប្រើថ្នាំ narcotic analgesics នៅលើស្រ្តីឈឺពោះសំរាល ពិសេសត្រូវពិចារណាទៅលី៖"

34 ការពិនិត្យចង្វាក់បេះដូងទារកបន្ទាប់ពីពេលបែកទឹកភ្លោះគឺដើម្បី ៖

35 ចំនុចកំពូល នៃកាកន្រ្តាក់ស្បូនគឺត្រូវបានហៅថា ៖

36 "ដើម្បីធានាឲ្យទារកឆាប់ដកដង្ហើមក្រោយសំរាល គិលានុបដ្ឋាកជាតំបូងបំផុតត្រូវធ្វើអ្វី ?"

37 "នៅពេលថង់ទឹកភ្លោះបែកគិលានុបដ្ឋាក ត្រូវពិនិត្យលក្ខណៈទឹកភ្លោះ។ជាធម្មតា ពណ៌របស់ទឹកភ្លោះគឺ ៖"

38 ក្នុងពេលពិគ្រោះជំងឺ អ្នកជំងឺម្នាក់បានសួរទៅអ្នកថានាងអាចធើ្វការសំរាលកូននៅផ្ទះរបស់នាងបានឬទេ។ បន្ទាប់ពីសួរប្រវត្តិនិងការពិនិត្យ អ្នកបានណែនាំមិន ឲ្យសំរាលទារកនៅផ្ទះ។តើបញ្ហាណាមួយដែលនាងមិនអាចសំរាលនៅផ្ទះបាន?

39 កុមារម្នាក់ត្រូវបានដាក់ឲ្យសំរាកពេទ្យដោយសារប្រកាច់ មិនអាចទុកព្យាបាលនៅ ផ្ទះ។ គ្រូពេទ្យដែលដាក់អ្មកជំងឺដេកពេទ្យ សរសេការណែនាំដល់គិលានុបដ្ឋាក សំរាប់អនុវត្តក្នុងករណីអ្នកជំងឺប្រកាច់ម្តងៗ។ តើការណែនាំណាមួយដែលមិនត្រូវរាប់បញ្ចូលក្នុងចំណោមប្រយោគខាងក្រោមនេះ ?

40 គិលានុបដ្ឋាកម្នាក់ផ្តល់ប្រឹក្សាម្តាយដែលឆ្លងទន្លេរួច ហើយទារកមានកំណើន ជាតិបីលីរុយបីន (Billirubine)។ តើការអប់រំរបស់គិលានុបដ្ឋាកណាមួយគឺមិនត្រឹមត្រូវ?

41 ថ្មីៗគេបានធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យទៅលើក្មេងអាយុ៨ឆ្នាំមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី១ ហើយម្តាយរបស់វាក៏ទទួលការអប់រំដែរមុននឹងចាកចេញពីពេទ្យ។ គ្រូពេទ្យបាន ឲ្យថ្នាំ glucagon សំរាប់ប្រើករណីអាសន្ន។ ម្តាយបានសួរពីគោលបំណង នៃការប្រើ ថ្នាំនេះ។ តើការណែនាំណាមួយខាងក្រោមរបស់គិលានុបដ្ឋាកដែលត្រឹមត្រូវ?

42 តើសកម្មភាពមួយណាមិនសមស្របក្នុងការថែទាំកុមារអាយុ ២ខែ ?

43 កុមារម្នាក់ចូលសំរាកពេទ្យដោយសង្ស័យថាមានជំងឺគ្រុនឈឺសន្លាក់ (rheumatic fever)។ តើការពិនិត្យមួយណាដែលមិនបញ្ជាក់ពីរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺ ?

44 កុមារម្នាក់មានជំងឺស្ទះសរសៃឈាមបេះដូង (Congestive heart failure) ត្រូវបានព្យាបាលដោយថ្នាំបញ្ចុះទឹកនោមនៅផ្ទះ។ តើសញ្ញាណាមួយខាងក្រោមបង្ហាញថាចាំបាច់ត្រូវបង្កើនកំរិតថ្នាំ ?

45 គិលានុបដ្ឋាកនៅក្នុងបន្ទប់សង្រោះបន្ទាន់ បានសង្កេតឃើញកុមារម្នាក់អាយុ ៤ឆ្នាំ មានសញ្ញាកើនសំពាធក្នុងខួរក្បាលបន្ទាប់ពីធ្លាក់ពីលើកង់ កើតចេញពី កាប៉ះទង្គិច។ តើសញ្ញា និងរោគសញ្ញាខាងក្រោមមួយណាដែលជាមូលហេតុ ទាក់ទងនឹងរោគខាងលើ ?

46 កុមារម្នាក់មានលេចចេញចំណុចក្រហមលើស្បែក។ តើសញ្ញាខាងក្រោមណាមួយបញ្ជាក់ថាកុមានមានជំងឺកញ្រ្ជិល?

47 "កុមារម្នាក់ឃើញនៅក្នុងបន្ទប់សង្រ្គោះបន្ទាន់ស្បែកមានចំនុចក្រហមពេញខ្លួន (Scarlet fever/ ជំងឺអុតក្តាម)។ តើចំនុចពិពណ៌នាខាងក្រោមណាមួយនៃជំងឺអុតក្តាម មិនត្រឹមត្រូវ ?"

48 "កុមារម្នាក់មានទំងន់ ៣០គ.ក្រ មកដល់បន្ទប់គ្លីនិកដោយមានរមាស (itching) ពេញខ្លួនដោយសាអាលែហ្សីនៃប្រតិកម្មសត្វល្អិតខាំ។ ថ្នាំ Diphenhydramine (Benadryl) 25mg ត្រូវបានប្រើឲ្យ៣ដងក្នុង១ថ្ងៃ។ កំរិតត្រឹមត្រូវនៃថ្នាំប្រើលើកុមារគឺ 5mg/kg/day។ តើវេជ្ជបញ្ជាណាមួយខាងក្រោមជាវេជ្ជបញ្ជាត្រឹមត្រូវ ?"

49 ម្តាយយកកូនអាយុ ២ខែ ម្នាក់ទៅបន្ទប់គី្លនិកសំរាប់ពិនិត្យ។ កាលដែលនាងទៅគ្លីនីកនោះ ព្រោះនាងបារម្មណ៏ពីកូននាងមានពងស្វាសតែមួយ (one of testis scotal sac)។ តើប្រយោគខាងក្រោមណាមួយត្រឹមត្រូវ ?

50 កុមារម្នាក់មានទឹកក្នុងថង់ពងស្វាសនៅពេលមកត្រួតពិនិត្យសុខភាព ពេលអាយុ ១ខែ ក្រោយកើត។ ថង់ពងស្វាសមានសភាពតូចជាងពេលកើតប៉ុន្តែមើលឃើញទឹកពេលឆ្លុះបញ្ចាំង។ តើអនុសាសន៏ណាមួយខាងក្រោមដែលគិលានុបដ្ឋាកត្រូវផ្តល់ទៅកុមារ ?