რომის ეკონომიკა ფინალური გაგრძელება
სასურსათო კალათა არის:
აქონლისა და მომსახურების ნაკრები, რომელიც ობიექტურად აუცილებელია ადამიანის ძირითადი მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად;
ხოლოდ საქონლის ნაკრები, რომელიც ობიექტურად აუცილებელია ადამიანის ძირითადი მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად;
ხოლოდ მომსახურების ნაკრები, რომელიც ობიექტურად აუცილებელია ადამიანის ძირითადი მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად;
ვის განმავლობაში ერთი ადამიანისათვის საჭირო კვების პროდუქტების ნაკრები, გაანგარიშებული პროდუქტების მოხმარების მინიმალური ნორმების საფუძველზე.
. მოსახლეობის ცხოვრების დონე განიხილება სამი ძირითადი ასპექტით:
მთელი მოსახლეობის, საზოგადოებრივი ჯგუფებისა და ცალკეული სოციალური ფენების მიმართ;
ეკონომიკურად აქტიური მოსახლეობის, სოციალური ჯგუფებისა და ოჯახების მიმართ;
თელი მოსახლეობის, სოციალური ჯგუფებისა და ოჯახების მიმართ;
. მთელი შრომითი რესურსების, სოციალური ჯგუფებისა და ოჯახების მიმართ;
ინიმალური სამომხმარებლო კალათა არის:
აქონლისა და მომსახურების ნაკრები, რომელიც ობიექტურად აუცილებელია ადამიანის ძირითადი მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად,
თვის განმავლობაში ერთი ადამიანისათვის საჭირო კვების პროდუქტების ნაკრები, გაანგარიშებული პროდუქტების მოხმარების მინიმალური ნორმების საფუძველზე
მხოლოდ საქონლის ნაკრები, რომელიც ობიექტურად აუცილებელია ადამიანის ძირითადი მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად;
მხოლოდ მომსახურების ნაკრები, რომელიც ობიექტურად აუცილებელია ადამიანის ძირითადი მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად;
ინიმალური სამომხმარებლო კალათის ღირებულება განისაზღვრება:
. მხოლოდ სასურსათო კალათის ღირებულების საფუძველზე ;
ხოლოდ არასასურსათო ხარჯების გაანგარიშების საფუძველზე;
ასურსათო კალათის ღირებულებისა და არასასურსათო ხარჯების გაანგარიშების საფუძველზე;
მოცემული ინფორმაცია საკმარისი არ არის სწორი პასუხის გასაცემად;
მატერიალური უზრუნველყოფის დონის მიხედვით ღარიბ ოჯახებს მიეკუთვნებიან ისეთი ოჯახები:
რომელთა შემოსავლები ერთ სულზე გაანგარიშებით იმყოფება საარსებო მინიმუმისა და მინიმალურ სამომხმარებლო ბიუჯეტს შორის ინტერვალში;
რომელთა შემოსავლები ერთ სულზე გაანგარიშებით მდებარეობს მინიმალურ სამომხმარებლო ბიუჯეტსა და რაციონალურ სამომხმარებლო ბიუჯეტს შორის;
რომელთა შემოსავლები ერთ სულზე გაანგარიშებით რაციონალურ სამომხმარებლო ბიუჯეტზე მაღალია.
რომელთა შემოსავლები ერთ სულზე გაანგარიშებით საარსებო მინიმუმზე ნაკლები ან მისი ტოლია;
ატერიალური უზრუნველყოფის დონის მიხედვით უზრუნველყოფილ ოჯახებს მიეკუთვნებიან ისეთი ოჯახები:
ომელთა შემოსავლები ერთ სულზე გაანგარიშებით იმყოფება საარსებო მინიმუმისა და მინიმალურ სამომხმარებლო ბიუჯეტს შორის ინტერვალში;
. რომელთა შემოსავლები ერთ სულზე გაანგარიშებით მდებარეობს მინიმალურ სამომხმარებლო ბიუჯეტსა და რაციონალურ სამომხმარებლო ბიუჯეტს შორის;
რომელთა შემოსავლები ერთ სულზე გაანგარიშებით საარსებო მინიმუმზე ნაკლები ან მისი ტოლია;
რომელთა შემოსავლები ერთ სულზე გაანგარიშებით რაციონალურ სამომხმარებლო ბიუჯეტზე მაღალია.
იღარიბის დონის მაჩვენებელი გამოხატავს:
იღარიბის ზღვარს ქვემოთ მყოფი მოსახლეობის წილს მთლიან მოსახლეობაში;
სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ მყოფი მოსახლეობის მთლიანი მოხმარების დაშორებას სიღარიბის ზღვრიდან;
არიბ ოჯახთა შორის სიღარიბის უთანაბრობას;
ღარიბი მოსახლეობის წილს ეკონომიკურად აქტიურ მოსახლეობაში;
იღარიბის სიღრმე ასახავს:
არიბი მოსახლეობის წილს მთლიან მოსახლეობაში;
არიბი ოჯახების შემოსავლების გადახრას სიღარიბის ზღვრიდან;
ღარიბ ოჯახთა შორის სიღარიბის უთანაბრობას;
არიბ ოჯახთა შორის უმუშევრობის დონეს.
. სიღარიბის სიმწვავე ასახავს:
არიბი მოსახლეობის წილს მთლიან მოსახლეობაში;ღარიბი მოსახლეობის წილს მთლიან მოსახლეობაში;
ამდენად არის დაშორებული სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ მყოფი მოსახლეობის მთლიანი მოხმარება სიღარიბის ზღვრიდან;
თვით ღარიბთა შორის დიფერენციაციას, ღატაკების წილს ღარიბ მოსახლეობაში;
არიბ ოჯახთა შორის უმუშევრობის დონეს;
. შემოსავლების რეგულირების ეკონომიკური ღონისძიებები:
მიმართულია დაბალანსებული ეკონომიკური ზრდისათვის პირობების შესაქმნელად და ძირითადად გავლენას ახდენს მოსახლეობის რეალურ შემოსავლებზე;
დაკავშირებულია ნომინალური შემოსავლების რეგულირებასთან და უკავშირდება სახელმწიფოს მხრიდან მოსახლეობის დახმარების სისტემას;
არის საკანონმდებლო აქტების სისტემა, რომლებიც არეგულირებენ მოსახლეობის შემოსავლებს;
ეს არის საკანონმდებლო აქტების სისტემა და უკავშირდება სახელმწიფოს მხრიდან მოსახლეობაზე დახმარების გაცემას;
ემოსავლების რეგულირების ადმინისტრაციული ღონისძიებები:
აკავშირებულია ნომინალური შემოსავლების რეგულირებასთან და უკავშირდება სახელმწიფოს მხრიდან მოსახლეობის დახმარების სისტემას;
იმართულია დაბალანსებული ეკონომიკური ზრდისათვის პირობების შესაქმნელად და ძირითადად გავლენას ახდენს მოსახლეობის რეალურ შემოსავლებზე;
აკავშირებულია ნომინალური შემოსავლების რეგულირებასთან და ძირითადად გავლენას ახდენს მოსახლეობის რეალურ შემოსავლებზე;
არის საკანონმდებლო აქტების სისტემა, რომლებიც არეგულირებენ მოსახლეობის შემოსავლებს;
ინიმალური ხელფასი წარმოადგენს:
. დაქირავებულისა და თვითდასაქმებულის შემოსავლის ნაწილს
ახელმწიფოს მიერ დადგენილი ხელფასის მინიმალურ ოდენობას საარსებო მინიმუმის გათვალისწინებით;
როფკავშირების მიერ დადგენილ ხელფასის მინიმალური ოდენობას საარსებო მინიმუმის გათვალისწინებით;
სამუშაო ძალის (შრომის) ერთეულის საბაზრო ფასს;
რომის ნორმა ეკონომიკურად დასაბუთებულია თუ:
რომა შინაარსიანია, სამუშაოს შესრულების პროცესში მომუშავეს საშუალება აქვს, დამოუკიდებელი შემოქმედებითი პროცესი განახორციელოს;
დამიანის ფიზიკური და ნერვული ენერგიის ხარჯვა ოპტიმალურია;
დამიანი შრომისუნარიანობას ხანგრძლივად ინარჩუნებს და დახარჯული ენერგიის სწრაფი აღდგენა ხდება;
ს ითვალისწინებს მოწყობილობათა და მომუშავეთა ოპტიმალურ დატვირთვას.
რომის ნორმა სოციალურად დასაბუთებულია თუ:
დამიანის ფიზიკური და ნერვული ენერგიის ხარჯვა ოპტიმალურია;
რომა შინაარსიანია, სამუშაოს შესრულების პროცესში მომუშავეს საშუალება აქვს, დამოუკიდებელი შემოქმედებითი პროცესი განახორციელოს;
დამიანი შრომისუნარ
ს ითვალისწინებს მოწყობილობათა და მომუშავეთა ოპტიმალურ დატვირთვას
ამომუშავების ნორმა არის
რთი მომუშავის ან ჯგუფის მიერ დროის ერთეულში გამოშვებული პროდუქციის მოცულობაა, მომუშავეთა კვალიფიკაციისა და არსებული ორგანიზაციულ-ტექნიკურ პირობების გათვალისწინებით;
ამუშაოს ერთეულის შესრულებაზე სამუშაო დროის დანახარჯების დადგენილი სიდიდე;
ონკრეტული მოცულობის სამუშაოს ან საწარმოო ფუნქციის შესრულებისათვის საჭირო მომუშავეების რაოდენობა;
აწარმოო ობიექტების (მანქანა-მოწყობილობების, სამუშაო ადგილების და სხვ.) დადგენილი რაოდენობა, რომელსაც სამუშაო დროის ერთეულში უნდა მოემსახუროს მომუშავე ან მომუშავეთა ჯგუფი.
როის ნორმა არის:
როის ერთეულში შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა, რომელიც უნდა შეასრულოს განსაზღვრულ ორგანიზაციულ-ტექნიკურ პირობებში მომუშავემ ან მომუშავეთა ჯგუფმა;
ამუშაოს ერთეულის შესრულებაზე დროის დანახარჯები, რომელიც დგინდება ერთ მუშაზე ან მუშათა ჯგუფზე, განსაზღვრულ ორგანიზაციულ-ტექნიკურ პირობებში მათი კვალიფიკაციის შესაბამისად;
აწარმოო ობიექტების (მანქანა-მოწყობილობების, სამუშაო ადგილების და სხვ.) დადგენილი რაოდენობა, რომელსაც სამუშაო დროის ერთეულში უნდა მოემსახუროს მომუშავე ან მომუშავეთა ჯგუფი;
როის ერთეულში შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა, რომელიც უნდა შეასრულოს განსაზღვრულ ორგანიზაციულ-ტექნიკურ პირობებში სპეციალიზირებულმა ბრიგადამ;
ომსახურების ნორმა არის:
რთი ხელმძღვანელისადმი უშუალოდ დაქვემდებარებულ მომუშავეთა რაოდენობა;
აწარმოო ობიექტთა ის რაოდენობა, რომელსაც უნდა მოემსახუროს მომუშავე ან ბრიგადა დროის განსაზღვრულ პერიოდში;
ამუშაოს ერთეულის შესრულებაზე სამუშაო დროის დანახარჯების დადგენილი სიდიდე;
როის ერთეულში (საათი, დღე) შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა, რომელიც უნდა შეასრულოს განსაზღვრულ ორგანიზაციულ-ტექნიკურ პირობებში მომუშავემ ან მომუშავეთა ჯგუფმა;
იცხოვნობის ნორმა განსაზღვრავს:
მომუშავეთა რიცხოვნობას, რომელიც აუცილებელია გარკვეული მოცულობის სამუშაოს შესასრულებლად განსაზღვრულ ორგანიზაციულ-ტექნიკურ პირობებში;
აწარმოო ობიექტების დადგენილი რაოდენობას, რომელსაც სამუშაო დროის ერთეულში უნდა მოემსახუროს მომუშავე ან მომუშავეთა ჯგუფი;
ერთი ხელმძღვანელისადმი უშუალოდ დაქვემდებარებულ მომუშავეთა რაოდენობას;
დროის ერთეულში (საათი, დღე) შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობას, რომელიც უნდა შეასრულოს განსაზღვრულ ორგანიზაციულ-ტექნიკურ პირობებში მომუშავემ ან მომუშავეთა ჯგუფმა;
მართველობის ნორმა ადგენს:
ამუშაოს ერთეულის შესრულებაზე სამუშაო დროის დანახარჯების დადგენილ სიდიდეს;
მომუშავეთა რიცხოვნობას, რომელიც ერთ ხელმძღვანელს უნდა დაექვემდებაროს;
დროის ერთეულში (საათი, დღე) შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობას, რომელიც უნდა შეასრულოს განსაზღვრულ ორგანიზაციულ-ტექნიკურ პირობებში მომუშავემ ან მომუშავეთა ჯგუფმა;
აწარმოო ობიექტების დადგენილ რაოდენობას, რომელსაც სამუშაო დროის ერთეულში უნდა მოემსახუროს მომუშავე ან მომუშავეთა ჯგუფი;
ოტოგრაფიის მეთოდით სამუშაო დროის დანახარჯების შესწავლისას ხორციელდება:
რომის პროცესში ცალკეულ ოპერაციაზე დახარჯული დროის შესწავლა;
აკვირვება მომუშავეზე ან მომუშავეთა ჯგუფზე მთელი ცვლის ან ცვლის ცალკეულ პერიოდში;
აკვირვება მხოლოდ მომუშავეთა ჯგუფზე აუცილებლად ცვლის ცალკეულ პერიოდში;
აკვირვება მხოლოდ ერთ მომუშავეზე აუცილებლად მთელი ცვლის პერიოდში.
ვემოთ ჩამოთვლილთაგან, რომელი არ არის სამუშაო დროის დანახარჯთა შესწავლის მეთოდი:
ოტოგრაფია;
რონომეტრაჟი;
ომენტური დაკვირვება;
ერიოდული დაკვირვება;
მქირავებლისათვის ხელფასი წარმოადგენს:
ემოსავლის ძირითად წყაროს;
არმოების ხარჯების ნაწილს;
არმოების მთლიან დანახარჯებს;
შრომითი დანახარჯებისა და საწარმოო შრომატევადობის მთავარ მაჩვენებელს;
ელფასის სტიმულირების ფუნქციის შედეგად ხორციელდება:
ომუშავის დაინტერესებას თავისი შრომის შედეგით;
მომუშავის საარსებო მოთხოვნილებებით დაკმაყოფილება; 2.3. მომუშავის ოჯახის წევრთა საარსებო მოთხოვნილებებით დაკმ
ომუშავის ოჯახის წევრთა საარსებო მოთხოვნილებებით დაკმაყოფილება;
ამომხმარებლო ბაზარზე მოსახლეობის გადახდისუნარიანობის უზრუნველყოფა;
ელფასის სოციალური ფუნქციის შედეგად ხორციელდება:
ომუშავის საარსებო მოთხოვნილებებით დაკმაყოფილება;
ამომხმარებლო ბაზარზე მოსახლეობის გადახდისუნარიანობის უზრუნველყოფა;
ომუშავის ოჯახის წევრთა საარსებო მოთხოვნილებებით დაკმაყოფილება;
მომუშავის თავისი შრომის შედეგით დაინტერესება;
ელფასის გამაფრთხილებელი ინდექსაცია გულისხმობს:
ელფასის ზრდას წარსულ პერიოდში სამომხმარებლო ფასების ზრდის შესაბამისად;
. ხელფასის ზრდას სამომხმარებლო ფასების პროგნოზული ზრდის გათვალისწინებით და წინ უსწრებს ინფლაციას;
ინდივიდუალური შემოსავლების დაბეგვრის შემცირებას;
ელფასის ინდექსაციას გადასახადების ზრდის შემთხვევაში;
ელფასის რეტროსპექტული ინდექსაცია გულისხმობს:
. ხელფასის ზრდას სამომხმარებლო ფასების პროგნოზული ზრდის გათვალისწინებით და წინ უსწრებს ინფლაციას;
ინდივიდუალური შემოსავლების დაბეგვრის შემცირებას
ელფასის ზრდას წარსულ პერიოდში სამომხმარებლო ფასების ზრდის შესაბამისად;
ელფასის ინდექაციას გადასახადების შემცირების შემთხვევაში;
ატარიფო სისტემა წარმოადგენს:
.ფულად ფორმაში გამოხატული შრომის ანაზღაურების აბსოლუტურ სიდიდეს სამუშაო დროის ერთეულში;
ნორმატივთა ერთობლიობას, რომლის საფუძველზე განისაზღვრება მომუშავის ხელფასის ზომა შრომის პირობების, კვალიფიკაციისა და ინდივიდუალური თვისებების გათვალისწინებით;
ვალიფიციური თანრიგებისა და მათი შესაბამისი სატარიფო კოეფიციენტების ერთობლიობას, რომელთა დახმარებით დგინდება დამოკიდებულება ხელფასსა და მომუშავის კვალიფიკაციას შორის;
განაპირა (უკიდურესი) თანრიგების სატარიფო კოეფიციენტების შესაბამისობას;
ატარიფო ბადე არის:
.შრომის ანაზღაურების აბსოლუტური სიდიდე დროის გარკვეული პერიოდის განმავლობაში
აკვალიფიკაციო თანრიგებისა და შესაბამისი სატარიფო კოეფიციენტების ერთობლიობა;
ანაპირა (უკიდურესი) თანრიგების სატარიფო კოეფიციენტების შესაბამისობა;
იპიური სამუშაოების ჩამონათვალის შესაბამისი მახასიათებლები;
. სატარიფო განაკვეთი გამოხატავს:
ომუშავის კვალიფიკაციას და მის მიერ შესასრულებული სამუშაოს სირთულის ხარისხს;
დროის ერთეულში მომუშავის შრომის ანაზღაურების ზომას;
ანაპირა (უკიდურესი) თანრიგების სატარიფო კოეფიციენტების შესაბამისობას;
ორმატივების ერთობლიობას, რომელთა მეშვეობითაც ხორციელდება სხვადასხვა კატეგორიის მომუშავეთა ხელფასის რეგულირება;
ატარიფო ბადის დიაპაზონი ეწოდება:
ნორმატივების ერთობლიობას, რომელთა მეშვეობითაც ხორციელდება სხვადასხვა კატეგორიის მომუშავეთა ხელფასის რეგულირება;
ატარიფო ბადის პირველ და უკანასკნელ თანრიგებს შორის თანაფარდობას;
რომის ანაზღაურების აბსოლუტურ სიდიდეს დროის გარკვეული პერიოდის განმავლობაში;
მომუშავის კვალიფიკაციის და მის მიერ შესრულებული სამუშაოს სირთულის ხარისხს;
ელფასის სატარიფო სისტემით შრომის ანაზღაურება ხდება:
ოლექტივის შრომის საბოლოო შედეგის მიხედვით;
რგანიზაციის ფინანსური მდგომარეობიდან გამომდინარე;
ნდივიდუალური შრომის შედეგის მიხედვით;
ოგორც კოლექტივის შრომის საბოლოო შედეგის, ისე ფინანსური მდგომარეობიდან გამომდინარე;
ელფასის უტარიფო სისტემით შრომის ანაზღაურება ხდება:
ნდივიდუალური შრომის შედეგის მიხედვით;
ორგანიზაციის ფინანსური მდგომარეობიდან გამომდინარე;
ოგორც ინდივიდუალური შრომის შედეგის, ისე ფინანსური მდგომარეობიდან გამომდინარე;
ოლექტივის შრომის საბოლოო შედეგის მიხედვით;
ვემოთ ჩამოთვლილთაგან, რომელი კომპონენტი არ არის ხელფასის ფონდის შემადგენელი ნაწილი:
ამუშევარი დროის ანაზღაურება;
აკვალიფიკაციო თანრიგებისა და შესაბამისი სატარიფო კოეფიციენტების ერთობლიობა;
. არანამუშევარი დროის ანაზღაურება;
რთდროული წამახალისებელი გასაცემლები;
ამუშევარი დროის ანაზღაურება არ მოიცავს:
რემიებსა და ჯილდოებს;
ასტიმულირებელ და საკომპენსაციო სართებსა და წანამატებს სატარიფო განაკვეთებსა და თანამდებობრივ სარგოებზე;
ამუშაოზე შეთავსებით მყოფთა ხელფასს;
ოველწლიური დამატებითი ან კანონმდებლობით გაუთვალისწინებელი შვებულების ანაზღაურებას;
რანამუშევარი დროის ანაზღაურება მოიცავს:
მასტიმულირებელ და საკომპენსაციო სართებსა და წანამატებს სატარიფო განაკვეთებსა და თანამდებობრივ სარგოებზე;
ატარიფო ხელფასს;
ნაზღაურებას სახელმწიფო ან საზოგადოებრივი დავალების შესრულებისათვის, იძულებითი გაცდენების ანაზღაურებას;
ამუშაოზე შეთავსებით მყოფთა ხელფასს;
ელფასის ფონდის დაგეგმვის მეთოდებია:
ქსტრაპოლაციური, სატარიფო და უტარიფო;
ქსტრაპოლაციური, ნორმატიული და დეტალური;
ორმატიული, დეტალური და სანარდო;
ეტალური, ფაქტორული და დროითი;
ქსტრაპოლაციური მეთოდით ხელფასის ფონდის დაგეგმვისას საბაზო პერიოდში დახარჯული ხელფასის ფონდის კორექტირება ხდება:
აგეგმო პერიოდში პერსონალის რიცხოვნობისა და შრომის მწარმოებლურობის მოსალოდნელი ზრდის ტემპის შესაბამისად;
აგეგმო პერიოდში პერსონალის რიცხოვნობისა და შრომატევადობის მოსალოდნელი შემცირების ტემპის შესაბამისად;
აგეგმო პერიოდში პერსონალის რიცხოვნობისა და საშუალო ხელფასის ცვლილების შესაბამისად;
აგეგმო პერიოდში პერსონალის რიცხოვნობისა და წარმოების მოცულობის მოსალოდნელი ზრდის ტემპის შესაბამისად;
ელფასის სუბსიდირება:
წარმოშობს მხოლოდ შემოსავლის ეფექტს;
მცირებს სამუშაო ძალის (შრომის) მიწოდებას;
ძლიერებს შრომის მოტიცავიას;
. ადამიანს უბიძგებს უმუშევრობისაკენ;
ხელფასის ძირითადი ფუნქციებია:
არმოშობის, სტიმულირებისა და კვლავწარმოების;
ოციალური, კვლავწარმოებისა და სტიმულირების;
ოტიცავიის, სტიმულირებისა და რეგულირების;
ტიმულირების, კვლავწარმოებისა და ორგანიზების;
. ხელფასის ძირითადი ფორმებია:
როგრესული და პრემიალური;
. სოციალური და ეკონომიკური;
კორდული და ბრიგადული;
ანარდო და დროითი;
ელფასის სატარიფო და უტარიფო სისტემას შორის პრინციპული განსხვავება შემდეგია:
სატარიფო სისტემაში პირველადია მომუშავის გამომუშავება, მეორადი–ხელფასის ფონდი, უტარიოში პირიქით, პირველადია ხელფასის ფონდი, მეორადი–ინდივიდის გამომუშავება;
ხელფასის უტარიფო სისტემას სატარიფო სისტემის ანტიპოდს უწოდებენ და მისთვის პირველადია მომუშავის გამომუშავება;
ატარიფო სისტემაში პირველადია კოლექტიური გამომუშავება, მეორადი–ხელფასის ფონდი, უტარიფოში პირიქით, პირველადია ხელფასის ფონდი, მეორადი–ინდივიდის დამსახურება;
.ხელფასის უტარიფო სისტემას სატარიფო სისტემის დანამატად მიიჩნევენ, სატარიფო სისტემა კი გამოიყენება მხოლოდ სერიული ტიპის წარმოებაში;
რომის მწარმოებლურობა განისაზღვრება:
როგორც საწარმოს მომუშავეთა საშუალოსიობრივი რიცხოვნობის შეფარდება წარმოებული პროდუქციის მოცულობასთან;
როგორც წარმოებული პროდუქციის მოცულობის შეფარდება მის საწარმოებლად საჭირო შრომით დანახარჯებთან;
. როგორც წარმოებული პროდუქციის მოცულობის შეფარდება მის საწარმოებლად საჭირო შრომითი დანახარჯებისა და მომუშავეთა საშუალოსიობრივი რიცხოვნობის ჯამთან;
ოგორც პროდუქციის საწარმოებლად საჭირო შრომითი დანახარჯების შეფარდება წარმოებული პროდუქციის მოცულობასთან;
რომის მწარმოებლურობის გაზომვის მეთოდებია:
ატურალური, ღირებულებითი და მმართველობითი;
ატურალური, შრომითი და ტექნოლოგიური;
ატურალური, ღირებულებითი და შრომითი;
ატურალური, ღირებულებითი და საწარმოო;
რომის მწარმოებლურობის გაზომვის ღირებულებითი (ფულადი) მეთოდის გამოყენების შემთხვევაში:
არმოებული პროდუქციის მოცულობა და გაწეული დანახარჯები გამოისახება ნორმასაათებში;
წარმოებული პროდუქციის მოცულობა გამოისახება საერთო, სასაქონლო, წმინდა, პირობით-წმინდა პროდუქციის მაჩვენებელში;
არმოებული პროდუქციის მოცულობა გამოისახება ფიზიკური ზომის ერთეულში;
წარმოებული პროდუქციის მოცულობა გამოისახება ნორმა-საათებში და ფიზიკური ზომის ერთეულებში;
რომის მწარმოებლურობის გაზომვის შრომითი მეთოდის გამოყენების შემთხვევაში:
. წარმოებული პროდუქციის მოცულობა გამოისახება საერთო, სასაქონლო, წმინდა, პირობით-წმინდა პროდუქციის მაჩვენებელში;
არმოებული პროდუქციის მოცულობა და გაწეული დანახარჯები გამოისახება ნორმასაათებში;
არმოებული პროდუქციის მოცულობა გამოისახება ფიზიკური ზომის ერთეულში;
წარმოებული პროდუქციის მოცულობა გამოისახება ნორმა-საათებში და ფიზიკური შრომის ერთეულებში.
რომის მწარმოებლურობის გაზომვის ნატურალური მეთოდის გამოყენების შემთხვევაში:
არმოებული პროდუქციის მოცულობა და გაწეული დანახარჯები გამოისახება ნორმასაათებში;
წარმოებული პროდუქციის მოცულობა გამოისახება ფიზიკური ზომის ერთეულში;
წარმოებული პროდუქციის მოცულობა გამოისახება საერთო, სასაქონლო, წმინდა, პირობით-წმინდა პროდუქციის მაჩვენებელში;
არმოებული პროდუქციის მოცულობა გამოისახება ნორმა-საათებში და ფიზიკური შრომის ერთეულებში;
რომატევადობა გამოხატავს:
არმოებული პროდუქციის მოცულობის შეფარდებას შრომით დანახარჯებთან;
როდუექციის ერთეულის წარმოებისათვის დახარჯული მასალების რაოდენობას;
როდუქციის ერთეულის წარმოებისათვის საჭირო სამუშაო დროის რაოდენობას;
რომითი დანახარჯების შეფარდებას დახარჯული მასალების რაოდენობასთან;
ექნოლოგიური შრომატევადობა წარმოადგენს:
ძირითადი საამქროების, დამხმარე უბნებისა და სამსახურების დამხმარე მუშების შრომითი დანახარჯებს;
ყველა ძირითადი მუშის (სანარდო და დროითი) შრომითი დანახარჯების ჯამს;
ელმძღვანელებისა და სპეციალისტების შრომით დანახარჯებს;
პერსონალის ყველა კატეგორიის შრომის დანახარჯებს;
არმოების მომსახურების შრომატევადობა წარმოადგენს:
ველა ძირითადი მუშის (სანარდო და დროითი) შრომითი დანახარჯების ჯამს;
ელმძღვანელებისა და სპეციალისტების შრომით დანახარჯებს;
ერსონალის ყველა კატეგორიის შრომის დანახარჯებს.
ირითადი საამქროების, დამხმარე უბნებისა და სამსახურების დამხმარე მუშების შრომითი დანახარჯებს;
რომის მწარმოებლურობის ზრდის რეზერვები არის:
ს მიზეზები, მამოძრავებელი ძალები, რომელთა გავლენით იცვლება წარმოებული პროდუქციის (მომსახურების) ერთეულზე შრომითი დანახარჯები;
პროდუქციის წარმოების მოცულობის ზრდისა და ხარისხის ამაღლების, ასევე შრომითი დანახარჯების შემცირების გამოუყენებელი შესაძლებელობები;
რომითი დანახარჯების თანაფარდობა და წარმოებული პროდუქციის მოცულობის ზრდის შესაძლებლობები;
არმოებული პროდუქციის მოცულობისა და შრომითი დანახარჯების თანაფარდობა;
ვემოთ ჩამოთვლილთაგან რა შემთხვევაში არ ხდება შრომის მწარმოებლურობის ამაღლება:
როდუქციის მოცულობა უცვლელია, დანახარჯები იზრდება;
. პროდუქციის მოცულობა იზრდება, დანახარჯები მცირდება;
როდუქციის მოცულობა იზრდება, დანახარჯები უცვლელია;
როდუქციის მოცულობა უცვლელია, დანახარჯები მცირდება;
{"name":"რომის ეკონომიკა ფინალური გაგრძელება", "url":"https://www.quiz-maker.com/QPREVIEW","txt":"სასურსათო კალათა არის:, . მოსახლეობის ცხოვრების დონე განიხილება სამი ძირითადი ასპექტით:, მინიმალური სამომხმარებლო კალათა არის:","img":"https://www.quiz-maker.com/3012/images/ogquiz.png"}
More Quizzes
Invitatia preferata
100
Netwerken 2 Theorie
412050
Which Oh My Member Are You?
7428
Gravity Falls! Good Luck)
261323
SUMMIT STAFF COOPERATIVE ELECTION 2022
6322
GA4 Quiz
16823
Caregiver Responsibilites & Supervision in Child care
8479
POP QUIZ 1 (15/6/20)
10554
Training Quiz 01 - Multiple Choices
191073
Beef Jerky Survey
630
General Knowledge Quiz
201043
Know your Teeth
210